...

wtorek, 18 kwietnia 2017

Staroci część kolejna i na razie ostatnia

Napisałam już sporo o internatowym życiu, a mało o szkole średniej – pewnie dlatego, że to pierwsze było o wiele ciekawsze:)
Jest jeszcze kilka rzeczy, o których chcę wspomnieć. Na przykład telefony. Dziś trudno w to uwierzyć, ale telefon dla mnie w tamtym czasie był niemal abstrakcją;) W mojej miejscowości stacjonarne telefony założono, kiedy byłam już na studiach. Telefon był u sołtysa i w szkole. Ludzie pisali telegramy, a w mniej naglących przypadkach – listy.
W internacie telefon był na portierni, czasami dzwoniły do mnie koleżanki ze szkoły, albo ciocia, wtedy dyżurny po mnie przychodził do pokoju. Bardziej intymne rozmowy przeprowadzało się z osiedlowej budki z aparatem na żetony, które kupowało się na poczcie. I tu dochodzę do zabawnej historii telefoniczno - romantycznej. Otóż, jak większość nastolatek, i ja miałam nadzieję na wielką miłość, czekałam na porywy serca i cudowne przeżycia, o których czytałam w książkach;) Znałam wielu chłopaków, wszak nasz internat był koedukacyjny, a obok 2 męskie, do tego wspólna stołówka;) ale jakoś nikomu nie wpadłam w oko (no, przecież byłam „brzydka, gruba i do tego w okularach”;)) Mnie za to wpadł w oko pewien wysoki blondyn z naszego internatu, z fryzurą "na pazia", starszy ode mnie. Zatem pilnie starałam się wychodzić do stołówki w tym samym czasie, co on, obserwować go z daleka, a kiedy popatrzy w moją stronę, od razu udawać, że się go nie widzi, podobnie na internatowych apelach i uroczystościach zbiorczych – widać więc, że robiłam wszystko, żeby się we mnie zakochał;))) Zupełnie nie wiem, dlaczego tego nie zrobił!;) Kiedy więc te moje intensywne starania jakoś nie przynosiły rezultatów, moją uwagę zwrócił kolejny blondyn, tym razem młodszy ode mnie – z naszego LO. Ten był długowłosy, szczuplutki, w typie romantycznego włóczęgi, ale bynajmniej nie zaniedbanego, a raczej starannie pielęgnującego swój look. I wtedy do akcji wkroczyła moja koleżanka z klasy, Dorota, która podczas szkolnego dyżuru (podobnie, jak w internacie – w LO również był zwyczaj dyżurów uczniowskich), spisała z dziennika numer telefonu mojego obiektu westchnień. I ona to, podczas gdy mnie ręce odmówiły posłuszeństwa, wykręciła numer i oddała mi słuchawkę! Tak zaczęła się historyjka, która trwała jakiś czas, zawsze ja dzwoniłam, gadaliśmy sobie – nawet całkiem miło, bo łączyły nas upodobania muzyczne, ale ja nigdy nie odważyłam się na spotkanie. Dobre, co? Eh, taka wtedy byłam. Nie wierzyłam w siebie, w lustrze widziałam brzydulę, bałam się porażki. Ale teraz lubię siebie z tamtych lat i szkoda, że dopiero dziś  mogę patrzeć z sympatią na swoje stare zdjęcia… Wtedy nie potrafiłam siebie lubić. I może też szkoda, że zanim się to stało, musiało upłynąć wiele lat. A może nie szkoda?
Jeśli już mowa o romantycznych porywach, to nie mogę nie wspomnieć o manii harlequinowej – po pokojach wciąż krążyły te romansidła, a dziewczyny w pewnym  wieku są bardzo podatne na takie bzdury. Wprawdzie nie byłam ich wielką fanką, ale z braku laku i takimi książkami się nie gardzi;) Dla kontrastu – inna mania to były horrory, te też krążyły po internacie i też je czytałam oczywiście. Czytałyśmy też „Filipinkę” i „Jestem”,  „Filipinka” to w ogóle było jedno z lepszych czasopism młodzieżowych, miałam jej całe roczniki, ale gdzieś przepadły. Potem pojawiły się licencyjne czasopisma typu „Bravo”, „Bravo Girl” – jak dla mnie mało strawne, ale też czytałam, kiedy ktoś przyniósł do pokoju, choć po prawdzie, to niewiele w nich było do czytania. Dobrze, że biblioteki miałam w bliskim zasięgu i zawsze coś tam w miarę wartościowego się trafiło. 
W opozycji do tych naszych romantycznych westchnień pojawiało się dość systematyczne doświadczenie spotykania tak zwanych zboczeńców;) Skupisko szkół i internatów przyciągało kilku ekshibicjonistów, którzy czyhali gdzieś za rogiem, czasami w biały dzień, a częściej po zmroku, i wyskakiwali przed dziewczyną lub grupką dziewczyn, pokazując, co według nich mieli najlepszego;) Dziewczyny reagowały oczywiście w korzystny dla zboczeńca sposób, czyli piskiem. Ale moja koleżanka z pokoju – Alinka – pewnego razu na ten widok, zamiast piszczeć, powiedziała tylko z przekąsem: maaaalutki! I poszła, wymijając ogłupiałego pana z rozpiętymi spodniami. W tamtym czasie Nowa Huta miała opinię dzielnicy niezbyt bezpiecznej. Nie odczuwałyśmy tego, ale też i nie łaziłyśmy po nocy i w miejsca, gdzie mogło być groźnie. 

Wakacje i ferie były czasem, kiedy dostawałam i pisałam sporo listów do koleżanek internatowych - jeszcze nam było mało, że cały rok szkolny jesteśmy ze sobą;) Najciekawsze listy dostawałam od jednej z Kaś – tej od Modern Talking i Dietera Bohlena…
Chciałabym coś tu pokazać:


To mój „historyczny kuferek”. Bardzo dawno do niego nie zaglądałam. Są tu różne papiery, listy, nawet świadectwa szkolne, indeks, stare kalendarzyki i notesy z notatkami i tym podobne pierdoły, które tam wrzucałam. Niektóre zupełnie niepotrzebne, ale do  niedawna miałam jednak manię gromadzenia rzeczy – bo żal, bo „przydasie” (teraz to zmieniam).


Zaczęłam przeglądać i czytać listy, jest tego masa, nie tylko z czasów szkoły średniej, bo pisałyśmy do siebie również dość długo po rozstaniu. Jest też korespondencja z koleżankami z klasy. Ale chyba najwięcej listów pisała Kasia, a miała do tego talent (chęć pokazania tego talentu okazuje się silniejsza niż dobre wychowanie i zasady tajemnicy korespondencji. Kasiu, wybacz, ale muszę:))



Ciekawe, kto rozpozna książkę, o której mowa?;)

Co roku miałyśmy przypięty na drzwiach w pokoju wielki arkusz brystolu, na którym każdy mógł się wykazać twórczą inwencją, więc pojawiały się tam przeróżne wpisy, nawet jeden z wychowawców coś tam naskrobał. Na koniec ten niby-pamiętnik zabierała do domu któraś z nas, Krysia twierdzi, że ja, a ja wcale tego nie pamiętam! W każdym razie oryginału nie mam żadnego, ale mam jedno zdjęcie.


Prawdziwy pamiętnik - dziennik też pisałam, zaczęłam go prowadzić właśnie w internacie, a skończyłam pisać, mając już za sobą kilka lat pracy zawodowej. Niestety, nie mogę znaleźć tego internatowego tomu. I ciekawa jestem, jaki wpływ na kształt tych wspomnień miałoby przeczytanie go teraz?
Moje 18 urodziny również świętowałam w internacie, choć nie była to typowa „osiemnastka”, nawet w tamtych czasach. Świętowałam skromnie, ale w ulubionym gronie i wspominam z rozczuleniem prezent, który był ze mną przez wiele następnych lat – piesek maskotka, o słodkiej mordce i długich, miękkich uszach. Na stole było jakieś ciacho z cukierni, kawa, napój gazowany, a z alkoholu – symbolicznie szampan;) Impreza oczywiście nie trwała długo ze względu na ciszę nocną i dziś myślę o niej z rozbawieniem – kto dziś byłby zadowolony z takiej osiemnastki? Ja byłam:)

Sporo czasu przeznaczałyśmy na naukę, choć mało o tym piszę;) Jednak w końcu po to tam byłyśmy. Jeśli chodziło się do szkoły na rano, trzeba było wykorzystać czas między 16.00 a 18.00,  potem w internacie było dość głośno, ciągle ktoś zaglądał, gadał. Dopiero około 21.00 można było bardziej się skupić, czy coś poczytać. Jeśli ktoś musiał, brał klucze od sali nauki – tam było spokojnie. Tam też często uczyłyśmy się z Krysią przed maturą. Jeśli zaczynało się lekcje po południu, trzeba było uczyć się rano, po 8.00 internat się wyciszał, większość osób była już w szkole. Ja nigdy nie miałam zmian popołudniowych. Rzadko też zaczynałam lekcje później, niż o 7.30. Moje LO było 2 osiedla dalej, ale jednak blisko. Mogłam jechać autobusem – 3 czy 4 przystanki, lub iść na skróty przez osiedla, co zajmowało jakieś 25 minut. Najczęściej właśnie chodziłam, po drodze zbierając 2 koleżanki mieszkające w starych blokach niedaleko szkoły. Z nimi właśnie się bliżej zaprzyjaźniłam, obie mieszkały w jednym ze starych bloków. Często bywałam u jednej lub drugiej, a one odwiedzały mnie w internacie. Jedna z nich to była właśnie Dorota, ta od telefonu, druga miała na imię Ania. Bliżej przyjaźniłam się z jeszcze jedną dziewczyną, Gosią. Klasa była prawie żeńska, ale dzięki zaledwie 2, a czasowo 3 „męskim dodatkom”  nauka była o wiele przyjemniejsza, niż kiszenie jedynie w babskim gronie;) Chłopcy byli zabawni i pełni uroku osobistego, a grono nauczycielskie, w większości damskie, było dość wrażliwe na ich prośby dotyczące na przykład przełożenia klasówki, z łatwością też zagadywali początek lekcji, uniemożliwiając przeprowadzenie rytualnego odpytywania;) Szczególnie młodziutka nauczycielka chemii łatwo ulegała ich wpływowi, ale nasza wychowawczyni - równie młoda rusycystka, także dawała się łatwo wkręcać. Były jednak 2 starsze profesorki, z którymi nie było dyskusji. Pierwsza – matematyczka (ciekawe, że nawet nazwisko miała związane z matematyką;)), druga – fizyczka. Niestety, akurat obie od przedmiotów ścisłych, z którymi większość klasy miała problemy, byliśmy bowiem klasą o profilu pedagogicznym i trafiły tu osoby o zainteresowaniach i zdolnościach raczej humanistycznych. W zasadzie profil pedagogiczny szedł takim samym programem, jak ogólny, jedynie z dodatkowymi przedmiotami w postaci psychologii i pedagogiki. Przedmiotów tych nauczała babka będąca pedagogiem szkolnym, ale nie miałam do tej kobiety serca, jakoś mało nadawała się akurat do tej roli. Jeszcze jedna starsza nauczycielka miała z nami historię, i widać było, że autentycznie jest to jej konik, potrafiła prowadzić piękne wykłady, można było jej słuchać i słuchać, ale była dość surowa i bałam się jej trochę; nie została z nami do końca LO, dostaliśmy jeszcze młodego historyka, dość wyluzowanego i niegroźnego;). Wychowanie fizyczne prowadził starszawy grubasek, choć dość wysportowany i wymagający, ja jednak od bodajże II klasy musiałam mieć zwolnienie z wf ze względu na silną krótkowzroczność, przeważnie więc siedziałam sobie na ławce z książką, a jeśli wf trafił się na początku lub na końcu, mogłam nie uczestniczyć w lekcji. Plastykę mieliśmy z nauczycielką, która chciała nam zaszczepić twórczego bakcyla, ale z miernym skutkiem, nie miała kobieta daru, niestety. Pamiętam, jak produkowałam prace dla koleżanek, a ona nie zorientowała się w ogóle, że autorką jest jedna osoba;) Biologiczka była ciekawym człowiekiem – nigdy nie można było wyczuć, w jakim jest nastroju, czasami dawała się zagadać, a czasami odpytywała bez litości; lekcje prowadziła ciekawie i to właśnie biologię wybrałam na pisemną maturę (matematyki się nie odważyłam – wtedy jeszcze na szczęście był wybór;))
Oprócz rosyjskiego, którego uczyła nasza wychowawczyni, miałam angielski, do którego nasza klasa  nie miała szczęścia. Nauczyciele zmieniali się niemal co roku, a bywało, że nawet 2 razy w roku, miałam więc spore braki, tak jak reszta klasy (przynajmniej ta część, która nie uczyła się dodatkowo), choć na świadectwach („historyczny kuferek”!) widnieją oceny dobre i bardzo dobre. Na maturze zdawałam rosyjski.
W tamtych czasach w LO była też praca – technika, pamiętam jakieś wyszywanki, które za mnie robiła mama – i któżby pomyślał, że tak potem polubię rękodzieło!;). Mieliśmy również muzykę, ale tej kompletnie nie pamiętam.
Najciekawszy okazał się dla naszej klasy język polski. Jednak nie od pierwszej klasy, bowiem początkowo mieliśmy ten zawsze lubiany przeze mnie przedmiot z nauczycielką, która potrafiła zanudzić człowieka na amen. Na szczęście po 2 latach zaszła w ciążę i na jej miejsce został przyjęty nowy nauczyciel. Rozczochrany, ciemnowłosy, wysoki mroczny chudzielec.

fragment ze zdjęcia klasowego oczywiście

Zaczął od nas wymagać myślenia, co mnie z jednej strony cieszyło i wprowadzało jakieś pozytywne emocje, a z drugiej strony powodowało obawy – bo jako osobie nadal  niepewnej siebie, z tendencjami do chorego perfekcjonizmu, z trudem przychodziło mi publiczne narażanie się na ewentualne pomyłki merytoryczne czy też błędy w rozumowaniu. Dlatego, ze strachu przed ośmieszeniem, gdybym ewentualnie się myliła, mruczałam coś sobie pod nosem, a siedząca obok koleżanka mówiła głośno;). Takie sytuacje dotyczyły z resztą również i innych lekcji, kiedy padały jakieś nauczycielskie pytania w przestrzeń, a nie indywidualne odpytywanie przy tablicy. W tych drugich przypadkach zazwyczaj nie mruczałam pod nosem, aczkolwiek  serce chciało mi wyskoczyć z piersi, a głos drżał nie mniej, niż kolana;)
Wróćmy jednak do polonisty, bo warto;) Wydaje mi się, że poważnym powodem, z jakiego poszedł on na polonistykę (czy też filologię polską), był fakt, że po prostu lubił czytać, a przy tym czytaniu lubił też myśleć.;) Widać to było szczególnie w jego stosunku do lektur, które musieliśmy omawiać,  a wiadomo, że niektóre bywają nieraz mało interesujące dla nastolatków. Z każdej jednak pozycji potrafił coś wykrzesać, nieraz dzięki niekonwencjonalnej formie zajęć. Bywało, że szliśmy do harcówki, która miała bardzo przyjemną atmosferę, albo w ogóle wychodziliśmy poza szkołę. Kiedyś przez całą lekcję słuchaliśmy muzyki, w jego wyborze. Przyznał się wówczas, że jego ulubionym zespołem jest „Joy Division”, którego nie znałam wówczas wcale. Puścił jakiś kawałek tej grupy i okazał się on mocno kompatybilny z  melancholijną aurą, jaką ten człowiek roztaczał. Był to nauczyciel, którego  nie obchodziło, w jakich zeszytach piszemy, ani nawet jak, dlatego okresowo miewałam np. zeszyty w kratkę, a na niektórych stronach pojawiały się jakieś bazgrołki (na przykład w jednym z zeszytów całą okładkę od wewnątrz zdobiły bardzo udane rysunki samochodów wykonane przez siedzących przede mną kolegów, oczywiście tworzone podczas lekcji; szkoda, że nie zachowałam tego zeszytu, a miałam go dość długo po zakończeniu LO). Język polski to był mój ulubiony przedmiot, ale oceny miałam oscylujące wokół 4, 4+. Miewałam piątki, szczególnie z prac pisemnych. W II i IV klasie miałam też 5 na półrocze i na koniec, co szczęśliwie uchroniło mnie od zdawania ustnej matury z polskiego. Pisemna została oceniona na celujący, choć niestety nie przyczyniło się to zbytnio do podniesienia wiary w siebie i swoje umiejętności. Wydaje mi się, że skalę oceniania 1-6 wprowadzono, kiedy byłam jakoś w II albo III  klasie. I znowu dzięki magicznemu „historycznemu kuferkowi” mogę pokazać coś ciekawego. W ogóle nie pamiętałam, że to zachowałam – w kuferku, za okładką starego kalendarzyka, znalazłam zatknięte swoje 3 wypracowania z polskiego, jedno z rosyjskiego i jedno z angielskiego (to ostatnie nawet wcale nie ocenione).
Takie na przykład tematy wymyślał polonista i tak potem te prace oceniał:


Z maturą mieliśmy przeboje, bo w tamtym czasie w szkolnictwie przechodziła fala strajków, a my do samego końca nie wiedzieliśmy, czy nasza szkoła przystąpi do strajku, czy też nie. I dosłownie dzień przed maturą okazało się, że jednak strajkujemy. Egzaminy zostały przesunięte i czekaliśmy, aż strajk się skończy, co nie trwało długo i w końcu nadszedł ten czas. Jak już wspominałam, pisemnie zdawałam biologię, i choć uczyłam się tej biologii dość uczciwie, to jednak obawiałam, się, czy moja pamięć udźwignie taki bagaż.  I muszę się przyznać, że zdałam ją głównie dzięki ściągom, jakie w ostatniej chwili dostałam od koleżanki przed wejściem na salę egzaminacyjną. Nie wiem, czemu miała akurat dwie takie same, ale faktem jest, że lwią cześć tematu po prostu spisałam. Do dziś nie wiem więc, czy zdałabym  maturę, gdybym tej ściągi nie miała. Może to, co miałam w głowie, wystarczyłoby na jakiś mierny, a może nie. Cóż… Ustnie zdawałam natomiast wcale  nie biologię, tylko psychologię, bo była taka możliwość, a z tym przedmiotem nie przewidywałam trudności, i słusznie. Z rosyjskim nie miałam nigdy problemów, więc maturę ogólnie zakończyłam pozytywnie,  jednak z dysonansem – z jednej strony ten celujący z polskiego, a z drugiej ta biologia zdana nieuczciwie na ocenę dobrą… Gratulacje dla najlepszych maturzystów odbierałam więc z uczuciami mocno mieszanymi. Na dodatek sama siebie musiałam jeszcze przekonywać, że ten celujący był słusznie przyznany.  Oceny najniższe i najwyższe z matury pisemnej musiały być konsultowane i zatwierdzane przez całą komisję egzaminacyjną i tylko ten fakt był przemawiającym do mnie argumentem. Owszem, można do takiego stopnia nie wierzyć w siebie…
Oczywiście maturę poprzedzała studniówka. Początkowo miałam zamiar nie iść – z prostego powodu – bo nie miałam z kim (hehe, mieszkając w internacie koedukacyjnym, znając tylu chłopaków;)) W końcu jednak, po namowach jeszcze 2 koleżanek, które postanowiły pójść same – zdecydowałam się do nich dołączyć. I całe szczęście, bo studniówka okazała się bardzo udana, bawiliśmy się głównie razem, całą klasą, wiele osób było bez partnerów, nigdy nie zapomnę tańczonego już na sam koniec, boso, w jednym kole „Forever Young” Alphaville.
Przed maturą każdy rocznik LO, zgodnie z wieloletnią tradycją, jechał do Częstochowy na całonocne czuwanie. Wieloletnia tradycja nakazywała również zabranie ze sobą napojów wyskokowych, o czym dowiedziałam się z niemałym zdziwieniem. Ja w tamtym czasie w ogóle nie piłam alkoholu, więc nie dołączyłam do grupy podtrzymującej tradycję. W zasadzie czas ten spędziłam z Krysią, bo i ona była wtedy na tej pielgrzymce maturzystów i pamiętam głównie, jak siedzimy pod jakąś kolumną na karimatach, usiłując nie zasnąć;)

No a potem… Potem musiało zacząć się już naprawdę dorosłe życie.

Poszłam na studia, Krysia do studium, jej siostra Alina bardzo szybko wyszła za mąż i  urodziła dziecko – pierwszego z trzech synów! Potem były śluby kolejnych dziewczyn, rodziły się następne dzieci, wydarzały się rzeczy smutne i wesołe. 

A nasz polonista? Porzucił szkołę i wraz z dwoma swoimi uczniami założył …kabaret. Taaak. Ten mroczny i melancholijny wielbiciel Joy Division był założycielem Formacji Chatelet, występował w skeczach, pisał teksty (ich pierwszy program zdobył Grand Prix przeglądu kabaretów PaKA !) Już od dawna nie jest w jej składzie i nie wiem, co się z nim później działo.

Z Krysią utrzymuję kontakt do dziś, aczkolwiek głównie telefoniczny. Mieszkają z mężem na wsi i z upodobaniem prowadzą spore gospodarstwo. Mają 2 dorosłe córki, prześliczne dziewczyny i bardzo zdolne. W zasadzie Krysia nic się nie zmieniła. Jest tak samo pozytywnym, optymistycznie nastawionym do życia człowiekiem, jak w czasach licealnych.

Ja chyba jednak mocno się zmieniłam, choć Krysia twierdzi, że kiedy ze sobą rozmawiamy, to wydaje się, jakbyśmy się rozstały wczoraj. Też mam takie uczucie:)


I to koniec kolejnej wspominkowej serii, którą postanowiłam tu zamieścić dla swojej głównie przyjemności. A jeśli ktoś przeczytał i wytrwał do tych napisów końcowych, to bardzo mu dziękuję!
Pozdrawiam wiosennie, choć za oknem ...biało!